Truyện ngắn
Nghĩa cử cuộc đời
Ngọc Thiên Hoa
Thằng
nhỏ vừa xuống xe school bus. Nó nhìn thấy bảng “home for sale by owner” mà giật
mình. Nó hỏi người cha đang ôm cái phôn như ôm một báu vật:
- Nhà mình bán hả ba? Sao lại bán?
- Nhà mình bán hả ba? Sao lại bán?
Đang
nói líu lo, ông ta bực mình:
- Bán… ăn!
- Bán… ăn!
Thằng
nhỏ quặp mặt xuống. Nó thấy lòng đau. Vào phòng, nó đóng cửa lại giam mình
trong bốn bức tường, không ăn uống như thường lệ. Nó nhìn lên vách. Bức hình
Stepphen F. Austin – cha đẻ Texas
hiền lành như dỗ dành. Bên kia, tấm ảnh người mẹ nhìn nó như đầy thương yêu.
Đôi mắt người mẹ như có giọt nước long lanh làm nó chạnh lòng. Nó chẳng hiểu vì
sao ba nổi nóng khi thấy nó. Lên trường, đầu óc nó nặng trĩu những nỗi buồn
vắng mẹ lại không được ba chăm chút. Sao kỳ vậy? Rồi nó thấy đôi mắt nặng trĩu.
Nó ngủ trong sự đói lòng, đói tình thương. Trong khi ấy, người cha vẫn thao
thao với người trong cái phôn ở nhà dưới. Ông ta như quẳng gánh nặng thằng con
khi cầm tới cái phôn. Trên bàn, tờ nhật báo lớn nhất thủ phủ
Austin “Austin American Staterman” nằm lặng
lẽ một góc thay cho những ly tách chẳng còn được thu dọn sạch sẽ.
Cách đây ba tháng…
Người
đàn bà nằm dài trên gường bệnh. Bà không đủ sức để chống lại chứng ung thư tử
cung mà người đàn bà hiếm con thường mắc phải vào cái tuổi hàng bốn. Bà thì đã
năm lăm. Bệnh viện ung thu Austin
không còn khả năng cứu sống bà. Thằng con trai không để mẹ vào viện dưỡng lão
chờ chết. Nó bật khóc khi bà chẳng còn đủ sức uống nước súp từ tay thằng con.
Chồng bà cũng tỏ ra quan tâm tới bà. Hình như khi nhìn bà ngày một tiều tụy thì
ánh mắt ông như loé sáng một điều gì mà chỉ có khi ông bắt cái phôn gọi cho ai
đó thì người ấy mới hiểu ẩn ý trong ánh mắt ông mà thôi!
- Mẹ à! Mẹ à!
- Mẹ à! Mẹ à!
Người mẹ thu tàn hơi mỉm cười. Bà như nhìn thấy lại
tất cả những con đường mà bà từng đưa con đi vòng quanh thủ phủ
Texas : Austin .
Bà mường tượng ra được những cái hồ đầy nước như hồ thành phố, hồ
Austin , hồ Travis đang đổ nước vào dòng sông
Colorado cuồn cuộn với
đập thủy điện Lower Colorado River Authority, còn máu trong bà thì như sắp cạn
kiệt. Đầu bà choáng váng như khi bà chạy xe trên những con đường cao tốc Mopac
nhìn thấy hết những ngọn đồi xanh um của Texas Hill Country nằm thổn thức cùng
dãy núi đá vôi Bonnell. Mắt bà mờ đi. Bà nhìn thằng con trai chập chờn. Mảnh
vườn quê mẹ có con sông Cái chảy từ KomTom cho đến Khánh Hoà chan hòa nước mắt
ngày ly biệt. Bà mong làm sao có ngày tha thiết được trở về chết trên quê
hương. Muộn màng quá! Cái ngày con bà ra trường nhận bằng Thạc sĩ Math-Computer
Science từ trường Đại học Texas tại
Austin năm tới coi như
không chờ được nữa. Ngoài trời hình như mưa lất phất bay. Bà thấy lạnh. Bà với
tay nắm chặt tay thằng con ú ớ vài câu. Thằng con hoảng hốt gọi mẹ nghẹn ngào.
Cánh tay mẹ lỏng ra. Bà đã chết! Chồng bà đang ôm phôn báo cái tin đó cho người
mà ông thường gọi. Ánh mắt ông sáng lên kỳ lạ, còn gương mặt ông như cố ghìm
nỗi vui mừng bà giải thoát hay mừng vì ông được tự do. Chỉ có trời mới biết!
oOo
Ba tháng sau.
Chuyến máy bay ViệtNam Airlines đưa ông trở về Mỹ sau
một tháng du hí tại thành phố Sài Gòn. Tiễn ông ra sân bay, người ta thấy có một
cô gái chừng mười bảy, mười tám tuổi mà ai cũng nghĩ là con cháu gì gì đó của
ông. Hai người ôm hôn nhau thắm thiết. Sân bay Tân Sơn Nhất vẫn chộn rộn người
đi, kẻ về như mọi ngày. Thân nhân tiễn đưa vẫn đông hơn người được tiễn. Tháng
ngày lụi tàn theo từng ánh đèn vàng thành phố. Người tiễn người, lòng cũng tiễn
đưa lòng. Tình chia tay có mấy tình chân thật? Nước mắt đưa người có mấy nẻo
yêu thương?
Bill điện thoại viễn liên càng tăng tiền thì khoảng
cách giữa hai cha con ngày càng xa cách. Hai cha con sống cùng chung một nhà
thiếu bóng dáng người mẹ, người vợ ngày đêm ảm đạm đến thê lương. Cho đến ngày
nay, ông cắm bảng bán nhà trước cửa thì không khí trong nhà lạnh tanh.
- Con chuẩn bị dọn đồ ra riêng được rồi. Ba bán nhà ba
về Việt Nam
ba ở.
Thằng con trai đã chuẩn bị tâm lý. Nó chẳng nói gì
ngoài tiếng: “dạ”. Nó không nghĩ đơn giản là ba nó buồn mẹ nên về. Số điện
thoại di động Việt Nam
đầy trong bill của ba và có một ngày nó nghe ông xưng anh em với ai đó trong
phôn và cười to lắm. Ngôi mộ mẹ nó, cỏ chưa xanh.
Hằng tuần, nó ra mộ mẹ để ngồi nhìn từng bó hoa tươi
héo dần theo nắng gió, để nghe tiếng khóc của chính mình còn có bàn tay vô hình
của mẹ vuốt ve mái tóc. Nó nhớ lắm những lần mẹ ngồi vá từng cái áo cho ba, cho
nó khi còn ở Việt Nam
vào những năm tám mươi, chín mươi lúc ba từ trại cải tạo ra. Mẹ chạy vạy nuôi
con heo, nuôi con gà nuôi cả nhà bốn người. Bà nội mất. Gia đình theo diện HO
sang Mỹ năm 1997. Cuộc sống mới chật vật lại bắt đầu với mẹ. Nó thơ ngây trả
lời “con làm con gà” khi mẹ hỏi con làm gì nuôi mẹ? Bà cười khanh khách, ôm nó
vào lòng. Ba nó thì im lìm đọc báo tìm việc mới. Việc nào ông cũng than khổ, ít
tiền. Mẹ làm hai ba việc mới mua được cái nhà. Ông càu nhàu cứ ở nhà thuê thì
khỏi tốn tiền trả thuế. Thuế ở đây ác nhơn. Mỗi năm mỗi tăng nghe chừng như bị
bóp cổ. Mẹ nói rằng có cái nhà cho thằng con chạy chơi cho thoải mái. Cuộc sống
chui rúc hoài cũng bỏ hoài kiếp làm người. Ông chịu thua. Ông theo bè bạn mỗi
ngày chủ nhật. Vì vậy mà ông biết hết tin tức từ quê nhà. Ở đấy có bao nhiêu cô
gái tìm chồng ngoại chẳng đòi hỏi tuổi tác gì. Khi thằng con ra khỏi nhà thì
ông lại vớ cái phôn.
Nắng chiều như ấm lại cuối ngày xuân lạnh. Mùa hạ cũng
đã về đây. Cây non lá rợp bóng in hai bên đường vào mộ. Nó ngồi lặng yên nghe
lòng nhẹ nhàng. Thằng con trai trong người nó trở lại như thầm nhắc nhở nó về
một cuộc đời rất ngắn! Nó chưa làm “con gà” nuôi mẹ thì mẹ đã bỏ nó đi rồi!
oOo
Một năm sau.
Căn nhà tại quận Travis đã có chủ nhân mới. Người cha
bỏ con mình để về Việt Nam
sáu tháng sau. Thằng con đã ra trường. Ngày nó tốt nghiệp không có một ai là
thân nhân đến chia sớt vui buồn nhưng nó vẫn có những bạn bè chúc tụng. Vậy
cũng thấy hạnh phúc lắm rồi. Hạnh phúc cũng như cuộc đời đi mây về gió, khi có,
khi không. Nó về làm cho công ty Apple Inc – đối thủ là công ty IBM của Bill
Gates. Nó vẫn ở căn nhà trọ bên nhà bưu điện thủ phủ. Một ngày nọ có người tìm
thấy người cha xơ xác, vất vưởng bên chợ Tân Bình. Nghe nói ông ta bị cô con
gái mười tám tuổi lường gạt hết tiền bạc và bị đuổi ra đường. Thằng con tức tốc
lấy vé máy bay xin visa khẩn cấp về Việt
Nam . Nó tìm thấy người cha sáu mươi
thờ thẩn khi căn nhà ba trăm ngàn đô la không cánh mà bay đang ngồi bên cột đèn
đường. Chuyện của ông khắp chợ ai cũng biết. Người cười:
- Già đầu còn dại.
Người chê:
- Trâu già đòi gặm cỏ non.
Người chửi:
- Thằng cha già không nên nết. Chết không nên thân.
- Già đầu còn dại.
Người chê:
- Trâu già đòi gặm cỏ non.
Người chửi:
- Thằng cha già không nên nết. Chết không nên thân.
Thằng con không nói một lời. Nó nắm tay người cha, dìu
ông vào chiếc xe chực sẵn mang hai cha con chạy về khách sạn Thanh Bình 1 gần
sân bay Tân Sơn Nhất. Người cha ngoan ngoãn theo thằng con. Ông được ngủ một
giấc yên lành để ngẫm nghĩ lại thành quả “lao động” của mình.
oOo
Một tuần sau, chuyến bay đưa hai cha con về lại
Austin – Texas
trong căn nhà thuê của thằng con trai mà ông từng vứt bỏ chỉ vì nó là đứa con
nuôi. Con nuôi hay con ruột đã không còn là điều quan trọng, cái quan trọng
chính là làm người nên sống cho ra con người. Làm cha thì hãy có trách nhiệm
với bổn phận làm cha thiêng liêng mà cuộc đời tặng thưởng cho con người. Ông đã
vứt cả hai tặng thưởng của cuộc đời nhưng cuộc đời lại không hất hủi ông. Ông
nhận ra, làm người còn có cả một tấm lòng, còn đứa con dù ruột thịt hay nuôi
dưỡng thì cũng nên có một thái độ hiếu nghĩa và làm tròn bổn phận con cái.
Thằng con trai bị đuổi khỏi nhà vì người cha ham vợ trẻ kia đã làm ông thẹn
lòng. Ông mở miệng xin lỗi không được mà để bụng thì chẳng yên.
Thằng con mở cho ông một
giải thoát. Nó nhắc ông:
- Ba đi ngủ đi. Ngày mai, con chở ba thăm mộ mẹ.
- Ba đi ngủ đi. Ngày mai, con chở ba thăm mộ mẹ.
Ông tự nhủ thầm ông sẽ
đến bên mộ bà và sẽ nói lời xin bà tha thứ. Lời nói thầm sẽ gỡ ông ra khỏi cơn
mắc cỡ lòng. Ông đâu biết rằng thằng con ông, nó đã thông cảm cho ông và còn thương
ông trong tình cảm cha con như ngày nào. Cuộc đời vẫn cần sự thứ tha và lỗi lầm
vẫn cần được thông cảm. Tình già hay tình trẻ, trâu già hay trâu non, lấy vợ
tuổi đáng con, đáng cháu vẫn là cái mốt thịnh hành trong thời đại “đô la đi
trước, mực thước theo sau” là cái cầu treo té lộn đầu mà không ít người đáng
tuổi cha con từ chối qua thử!
Thằng con thở phào. Nó
như làm được một cái việc còn ý nghĩa hơn là trúng số độc đắc. Nó ngước nhìn
tấm hình của mẹ. Lần đầu thứ hai sau ngày nó ra trường, nó thấy mắt mẹ long
lanh cười. Lòng đứa con này nghe ấm quá. Mẹ ơi!
Ngọc Thiên Hoa