Ngày Quốc tế Phụ nữ là thành quả
của đấu tranh lâu dài và lặng lẽ của hàng triệu phụ nữ trên thế giới.
Trước đây do trọng nam khinh nữ, nên phận làm nữ chịu nhiều thiệt thòi
nhất hàng thế kỷ.
Lịch sử đấu tranh mới chỉ bắt đầu từ Thời cổ Hy Lạp,
Lysistrata cuộc tranh đấu chống lại nam giới để chấm dứt chiến tranh.
Lịch sử của ngày Quốc Tế Phụ nữ bắt đầu từ năm 1857 đến 1911.
Ngày 8 tháng 3 năm 1857, các công nhân ngành dệt chống lại những điều
kiện làm việc khó khăn và tồi tàn của họ tại Thành phố New York: 12 giờ
làm việc một ngày. Hai năm sau, cũng trong tháng 3, các nữ công nhân Mỹ
trong hãng dệt thành lập công đoàn (syndicat) đầu tiên đã được bảo vệ và
giành được một số quyền lợi.
50 năm sau, ngày 8 tháng 3 năm 1908, 15.000 phụ nữ diễu hành trên các
đường phố New York để đòi được giảm giờ làm việc, lương cao hơn và hủy
bỏ việc bắt trẻ con làm việc. Khẩu hiệu của họ là "Bánh mì và Hoa hồng"
(Bread and Roses). Bánh mì tượng trưng cho bảo đảm kinh tế gia đình, hoa
hồng tượng trưng cho đời sống tốt đẹp hơn. Sau đó, Đảng Xã hội Mỹ tuyên
bố Ngày Quốc tế Phụ nữ là ngày 28 tháng 2 năm 1909.
Trong Hội nghị phụ nữ do Quốc tế thứ II (Quốc tế Xã hội chủ nghĩa) tổ
chức ngày 8 tháng 3 năm 1910, 100 đại biểu phụ nữ thuộc 17 nước đòi
quyền bầu cử cho phụ nữ. Chủ tịch là Clara Zetkin, phụ nữ Đức, đã đề
nghị chọn một ngày quốc tế phụ nữ để nhớ ơn những phụ nữ đã đấu tranh
trên toàn thế giới. Hội nghị đã chọn ngày 8 tháng 3 làm Ngày Quốc tế Phụ
nữ. Ngày đó năm 1911 đã được hơn một triệu người tham gia trong các
nước Áo, Đan Mạch, Đức và Thụy Sĩ.
Ngày 25 tháng 3 năm 1911, 145 nữ công nhân, phần lớn là di dân người Ái
Nhĩ Lan và người Do Thái của hãng Triangle Shirtwaist Company tại Thành
phố New York đã chết trong một vụ cháy trong xưởng dệt. Họ không có ngõ
thoát ra ngoài được: cửa xưởng đã được khóa chặt để công nhân không được
ra ngoài trước khi hết giờ làm việc (Điều này đã thúc đẩy việc sửa đổi
luật lệ lao động). Có khoảng 80.000 người diễn hành trong các đường phố
đã đưa đám tang lớn của 145 nạn nhân chết cháy.
Lich su ngay Quoc te Phu nu
Năm 1912, 14.000 công nhân hãng dệt đình công và la Lớn "Better to
starve fighting than starve working" (Chết đói vì chiến đấu hơn là chết
đói vì làm việc). Nữ công nhân nghỉ việc 3 tháng.
Năm 1912, nhà thơ Mỹ James Oppenheim (1882-1932) viết bài thơ Bread and
Roses sau lần diễn hành 14.000 đình công tại Lawrence, Massachusetts. Sự
can đảm của họ đã làm cảm hứng bài Bread and Roses, thường đi hát trong
ngày Quốc tế Phụ nữ .
Ngày 8 tháng 3 năm 1914: Phụ nữ Đức đòi quyền bầu cử nhưng đến ngày 12
tháng 10 năm 1918 mới được chấp thuận.
Ngày 23 tháng 2 năm 1917 theo lịch Nga, nhằm ngày 8 tháng 3 dương lịch,
các nữ công nhân Nga đã ra đường biểu tình đình công, đòi bánh mì và đòi
trả chồng con họ trờ về từ chiến trận. Cuộc đình công này đã khiến Sa
hoàng Nicolas II phải thoái vị và góp phần rất lớn vào cuộc Cách mạng
tháng Mười ở Nga.
Ngày 21 tháng 4 năm 1944, Quốc hội Pháp chấp nhận quyền bầu cử cho phụ
nữ Pháp. Phụ nữ Pháp đã đi bầu hội đồng thành phố lần đầu tiên vào ngày
20 tháng 4 năm 1945. Trong lúc đó đàn ông Pháp đã được đi bầu từ năm
1848, tức là từ một thế kỷ trước 8 tháng 3 năm 1948, tại nước Pháp,
100.000 phụ nữ đã tổ chức một cuộc diễu hành tại Paris, từ Place de la
République đến tượng Jeanne d’Arc.
Từ năm 1950 tại Việt Nam, vào ngày mùng 6 tháng hai âm lịch mỗi năm đều
có tổ chức ngày lễ Hai Bà Trưng ở Sài Gòn, và sau đó đã dùng ngày lễ này
làm ngày Phụ nữ. Mỗi năm đều chọn một nữ sinh trường Trưng Vương và một
nữ sinh trường Gia Long đóng vai Hai Bà Trưng ngồi trên bành voi trong
dịp cử hành lễ Năm 1971, Thụy Sĩ chấp nhận quyền bầu cử cho phụ nữ.
8 tháng 3 năm 1975, bắt đầu chú ý và tổ chức ngày Quốc tế Phụ nữ.
Năm 1977, nghĩa là hai năm sau ngày Quốc tế Phụ nữ, Liên Hiệp Quốc quyết
định mời các nước dành một ngày để nói lên quyền lợi của người phụ nữ
và hòa bình thế giới. Và ngày 8 tháng 3 được chọn để trở thành ngày lễ
chung cho nhiều quốc gia trên thế giới.
